سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری چگونه است؟
اندازه یک کدو تنبل را تصور کنید! این اندازه جنین دلبند و دوست داشتنی شما در هفته 38 بارداری است. از حالا به بعد، هر روزی که فرزندتان به دنیا بیاید، احتمالا می تواند بدون هیچ مشکلی و به راحتی به زندگی خود در محیط خارج از رحم ادامه دهد، زیرا او دیگر رسیده شده و تکامل کافی پیدا کرده است. این خبر بسیار خوشحال کننده ای است، اما به معنای توقف نظارت ها نبوده و بنابراین سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری، که در این مقاله به آن پرداخته ایم، ممکن است برایتان درخواست شود.
سونوگرافی هفته 38 بارداری
تا پایان هفته 38 بارداری وزن جنین بین 378-268 گرم و طول بدن او 49/8 cm خواهد بود.
در این مرحله از رشد جنین تمامی اندامها در حال کارند و تمرین تنفس همچنان ادامه دارد. چون جای جنین تنگ شده میزان حرکات کمتر و کندتر است.
در سونوگرافی چه میبینید؟
طی چند هفته آخر لگد زدنهای جنین آغاز میشود. البته هفتههای پیش نیز این کار را میکرد اما چون فضای بیشتری برای حرکت وجود داشت این موضوع چندان به چشم نمیآمد. در این هفته اگر متخصص به سلامت جنین شک کند یا اگر حرکات حس نشود ممکن است سونوگرافی تجویز شود. در این تصویر ضربان قلب جنین مورد بررسی قرار گرفته است. بالای صفحه قلب جنین در حال ضربان است. در زیر آن خط و نمودار اندازه گیری ضربان مشاهده میشود. این موضوع نشان میدهد که آیا میزان ضربان قلب در حد طبیعی است یا خیر.
آیا انجام سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری ضروری است؟
با اینکه شما در ماه آخر بارداری قرار دارید، اما در دستورالعمل راهنمای کشوری ارائه خدمات مامایی و زایمان ایران، انجام دادن سونوگرافی در هفته سی و هشتم بارداری به صورت روتین لازم نیست، اما اگر پزشکتان و یا بیمارستانی که قرار است در آن زایمان کنید، بنا به دلیلی این بررسی را درخواست کنند، صد در صد انجام دادن سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری ضروری و واجب خواهد بود.
چرا باید در هفته سی و هشتم بارداری سونوگرافی انجام دهید؟
چندین دلیل محکم برای انجام دادن سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری وجود دارد که عبارت هستند از:
- به دست آوردن اطلاعاتی از بارداری که به تعیین زمان و نوع زایمان کمک می کنند: پزشکان در سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری به طور معمول با ارزیابی پارامترهایی همچون میزان وزن گیری و رشد جنین و مطابقت آن ها با سن حاملگی، شکل قرارگیری جنین در رحم، حجم مایع آمنیوتیک، جایگاه جفت و فاصله آن با دهانه رحم و پیچش بند ناف به دور اندام ها و گردن جنین می توانند در مورد زمان و نوع زایمان و همچنین نحوه مدیریت بارداری در هفته های پایانی به بهترین شکل ممکن تصمیم گیری کنند.
- ارزیابی سلامت جنین به دلیل وقوع حوادث پیش بینی نشده و یا علائم خطر: اگر مادر بارداری با شکایت صدمه و ضربه وارد شدن به شکم و یا درد و انقباضات رحمی، خونریزی از واژن، تغییر غیرطبیعی در حرکات جنین، اندازه غیرطبیعی شکم و یا شک به سوراخ شدن و یا پارگی کیسه آمنیوتیک و کاهش حرکات جنین، به پزشک مراجعه کند، لازم است تا سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری برای ارزیابی سلامت جنین انجام شود.
- پیگیری موارد مشکوک یافت شده در بررسی هاو و سونوگرافی های گذشته: اگر پزشک شما بر اساس نتایج حاصل از بررسی های قبلی به وجود مشکلاتی همچون حجم غیرطبیعی مایع آمنیوتیک و یا اختلال در روند رشد جنین، وزن کم جنین و ... شک داشته باشد، ممکن است برای ارزیابی شرایط آن ها در حال حاضر، سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری را درخواست کند.
به علاوه اگر مادر بارداری در دسته پرخطر قرار داشته باشد (ابتلا به بیماری های مزمن مانند فشار خون بالا و دیابت، بارداری دو یا چندقلویی، سابقه مرده زایی، خونریزی شدید پس از زایمان و ...) و یا اینکه پزشک در حال حاضر به در خطر بودن سلامت جنین و خود مادر شک داشته باشد، این احتمال وجود دارد که دو سونوگرافی زیر را در هفته 38 درخواست کند.
- سونوگرافی کالر داپلر رحمی: این بررسی با هدف ارزیابی عملکرد جفت، وضعیت خونرسانی به جنین و همچنین چسبندگی جفت انجام می شود.
- سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل: در سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل، بر اساس 5 پارامتر، سلامت کلی و عمومی جنین مورد ارزیابی قرار گرفته و به نتایج حاصل از آن از 1 تا 10 نمره داده می شود که نمره نهایی تعیین کننده اقدامات مورد نیاز بعدی از جمله تصمیم گیری برای زمان انجام زایمان است.
سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری چقدر طول میکشد؟
زمان مورد نیاز برای سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری، برحسب نوع سونوگرافی و همچنین هدف از انجام دادن آن ممکن است بین 10 تا 30 دقیقه متغیر باشد. بهتر است همراه خودتان یک خوراکی شیرین داشته باشید تا دچار سرگیجه و ضعف نشوید.
پزشک چه چیزهایی را میتواند در سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری تشخیص دهد؟
در هفته 38 بارداری، ناخن های جنین بلند شده و حنجره او نیز برای تولید صدا و گریه کردن بعد از تولد، تقریبا آماده شده است. با اینکه پزشک نمی تواند این موارد جذاب را در سونوگرافی ببیند، اما بسته به اینکه سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری با چه هدفی درخواست شده باشد، این موارد ممکن است توسط پزشک تشخیص داده می شوند:
- زنده و فعال بودن جنین،
- تعداد، ریتم و نظم ضربان قلب جنین (FHR)،
- دختر یا پسر بودن جنین،
- موقعیت جنین در رحم برای کمک به تعیین نوع زایمان (سفالیک یعنی سر جنین به سمت لگن مادر، بریچ یعنی پاهای جنین رو به لگن مادر و یا عرضی که در آن سر جنین در یک پهلوی مادر قرار داشته و پاهای او در پهلوی دیگر هستند)،
- وجود اختلالات رشدی جنین از جمله ماکروزومی (وزن گرفتن و بزرگ بودن بیش از حد طبیعی) و یا محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) و ...،
- زمان حدودی زایمان،
- حجم مایع آمنیوتیک،
- وجود گره در بند ناف و یا پیچش احتمالی آن به دور گردن و اندام های جنین،
- جایگاه جفت در رحم، درجه بلوغ و پیری (گرید) و فاصله جفت تا سرویکس یا همان دهانه رحم،
- هرگونه اختلال در عملکرد جفت و خونرسانی به جنین، احتمال چسبندگی جفت و میزان نفوذ آن در دیواره های رحمی (سونوگرافی کالر داپلر)،
- امتیاز حرکات بدنی، حرکات تنفسی، تون عضلات یعنی باز و بسته شدن و خم شدن و کشش دست ها و پاها، حجم مایع آمنیوتیک و ضربان قلب جنین (سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل).
به علاوه در صورتی که انقباضات شما شروع شده باشند، این احتمال وجود دارد که پزشک در حین سونوگرافی آن ها را تشخیص دهد.
اگر در سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری ضربان قلب شنیده نشود، یعنی چه؟
برای مادری که تا انتهای مسیر بارداری آمده است، شنیده نشدن ضربان قلب جنین در سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری، خبر ناخوشایند و نگران کننده ای است که احتمال مرگ جنین در درون رحم را مطرح می کند. تنها کاری که باید در این شرایط انجام داد، مراجعه فوری به نزدیک ترین بیمارستان برای ارزیابی دقیق شرایط جنین و نهایتا ختم بارداری است.
اگر در سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری جنین مشکل داشته باشد، باید چه کاری انجام دهیم؟
پاسخ این سوال وابسته به نوع و شدت مشکلی است که پزشک در سونوگرافی هفته سی و هشتم بارداری به وجود آن شک می کند. گزینه های پیش روی پزشکان در چنین شرایطی انجام بررسی های تخصصی تر مانند سونوگرافی کالر داپلر رحمی و بیوفیزیکال پروفایل است و در نهایت این امکان وجود دارد که پزشک تصمیم به انجام دادن زایمان بگیرد. فراموش نکنید تصمیم پزشکتان هر چه که بود، باید به او اعتماد داشته باشید، زیرا این کار تضمین کننده سلامتی دلبند درون رحم شما است.
مطالعه بیشتر:
هفته سی و هشتم بارداری بایدها و نبایدها مادر و جنین
عکس جنین در هفته سی و هشتم بارداری تصویر و اندازه جنین
انواع سونوگرافی بارداری چیست وچه زمان سونوگرافی انجام میشود؟
سونوگرافی چه چیزی را نشان میدهد و انواع آن چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟