سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری و آیا انجام آن ضروری است؟

سونوگرافی هفته 36 بارداری

تا پایان هفته 36 بارداری وزن جنین بین 2800-2335 گرم و طول بدن او 47/4 سانتی متر خواهد بود.

مرحله رشد جنین: جنین هنوز در حال وزن‌گیری است.

در سونوگرافی چه می‌بینید؟

جنین دیگر خود را برای تولد آماده می‌کند و تمامی اندام‌هایش به تکامل رسیده است. از این پس هر هفته حدود 220 گرم وزن خواهد گرفت.

سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری

در هفته های پایانی بارداری، دلبند درون رحم شما هر روز بیشتر از قبل، برای زندگی خارج از رحم آماده می شود. در واقع اگرچه بدن جنین به خوبی شکل گرفته، اما او برای ورود به این دنیا، هنوز به زمان بیشتری نیاز دارد. بنابراین لازم است تا همچنان به مراقبت های دوران بارداری ادامه دهیم و سونوگرافی روش خوبی است که در این مرحله، می تواند به برنامه ریزی برای زایمان کمک کند. به همین دلیل نیز ما در این مقاله، به سونوگرافی هفته سی و ششم و سوالات پیرامون آن پرداخته ایم.

آیا انجام سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری ضروری است؟

در دستورالعمل راهنمای کشوری ارائه خدمات مامایی و زایمان ایران، برای هفته 36 بارداری، سونوگرافی روتین و استاندارد در نظر گرفته نشده است اما بسیاری از پزشکان بر این باور هستند که انجام دادن سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری، می تواند اطلاعات بسیار خوبی از وضعیت جنین در اختیار ما قرار دهد و بنابراین انجام دادن آن را ضروری می دانند.

به علاوه اگر پزشکتان به هر دلیل از جمله بروز علائم خطر، سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری را ضروری بداند، انجام دادن این بررسی به طور قطع ضروری است.

چرا باید در هفته سی و ششم بارداری سونوگرافی انجام دهید؟

دلایل مختلفی وجود دارند که پزشک بر اساس آن ها، سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری را درخواست می کند. این دلایل عبارت هستند از:

- ارزیابی سلامت عمومی جنین: سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری، ممکن است با هدف بررسی سلامت جنین و به دست آوردن اطلاعاتی همچون وزن جنین، وضعیت رشد او و میزان مطابقت آن با سن بارداری، موقعیت قرارگیری جنین در رحم، حجم مایع آمنیوتیک، وضعیت جفت و همچنین بند ناف، انجام شود که مجموعه آن ها به پزشک برای تعیین نوع زایمان و همچنین نحوه مدیریت بارداری در هفته های پایانی کمک می کند.

- تشخیص برخی ناهنجاری های مادرزادی: با اینکه سونوگرافی آنومالی اسکن در هفته های 18 تا 22 بارداری با هدف ارزیابی سلامت بخش های مختلف بدن جنین انجام می شود، اما تحقیقات جدید نشان می دهند که انجام دادن یک نوبت سونوگرافی بین هفته های 35 تا 37 بارداری می تواند به تشخیص برخی ناهنجاری هایی کمک کند که تاکنون از چشم مخفی مانده اند. هیدرونفروز (ورم کلیه ها)، نقص دیواره بین بطنی قلبی، شکاف کام، شکاف لب، هیپوسپادیاس (نقص مادرزادی که در آن جای سوراخ پیشابراه در زیر آلت تناسلی قرار دارد) و ... از جمله این نقص ها هستند. سونوگرافی چهار بعدی در چنین مواردی به تشخیص هرچه دقیق تر ناهنجاری ها کمک خواهد کرد به ویژه اینکه هفته 36 بارداری، آخرین زمان برای انجام دادن این نوع سونوگرافی است.

- ارزیابی موارد مشکوک شناسایی شده در سونوگرافی های قبلی: اگر پزشک در بررسی های قبلی به مواردی همچون اختلال در وزن و رشد جنین، حجم غیرطبیعی مایع آمنیوتیک و ...، شک کند، ممکن است سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری را با هدف ارزیابی روند پیشرفت این مشکلات و تشخیص بدتر یا بهتر شدنشان درخواست کند.

- آگاهی یافتن از شرایط جنین و بارداری به دلیل وجود عوامل خطرآفرین: اگر در طی بارداری، به دلیل زمین خوردن و یا سوانح پیش بینی نشده به شکم مادر باردار ضربه ای وارد شود و یا اینکه اگر علائمی همچون کاهش حرکات جنین، انقباض رحمی، خروج خون و ترشحات خونی از واژن، نشت مایعات مشکوک به پارگی و سوراخ شدن کیسه آمنیوتیک و ...، به طور ناگهانی بروز پیدا کنند، پزشک سونوگرافی را درخواست می کند.

- ارزیابی عملکرد جفت در خونرسانی به جنین: رشد جنین در درون رحم مادر، تحت تاثیر عوامل مختلفی است که مهم ترین آن ها عملکرد جفت و عروقی همچون شریان نافی، عروق بند ناف و ... است. بنابراین در بارداری های پرخطر و یا در صورت شک به وزن کم و مانند محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR) جنین، سونوگرافی کالر داپلر رحمی توسط پزشک درخواست می شود. به علاوه این سونوگرافی، می تواند چسبندگی جفت و نفوذ آن به دیواره رحمی را نیز مورد بررسی قرار دهد.

- ارزیابی رفاه عمومی جنین در درون رحم: سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل، تستی است که مهم ترین بخش آن سونوگرافی بوده و در بارداری های پرخطر و شرایط نگران کننده مانند کاهش حرکات جنین، توسط پزشک در این هفته های پایانی بارداری درخواست می شود.

سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری چقدر طول می‌کشد؟

اینکه سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری، تا حد ممکن است زمان بر باشد، بسته به هدف درخواست سونوگرافی متفاوت بوده و از 10 تا نهایتا 45 دقیقه متغیر است.

در حین انجام سونوگرافی، این احتمال وجود دارد که دچار احساس ضعف و یا سرگیجه شوید، بنابراین حتما یک خوراکی شیرین به همراه داشته باشید و البته بهتر است قبل از مراجعه، یک وعده غذایی کامل بخورید.

پزشک چه چیزهایی را می‌تواند در سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری تشخیص دهد؟

در هفته 36 بارداری، دلبند کوچک درون رحم شما به اندازه یک کاهو بزرگ شده است و این آخرین هفته هایی است که او امکان چرخش در درون رحم را دارد. پزشک شما در این زمان با انجام دادن سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری می تواند این موارد را تشخیص دهد:

- حیات جنین،

- حرکات بدن جنین،

- تعداد ضربان قلب جنین و ریتم آن،

- دختر یا پسر بودن جنین،

- نحوه قرارگیری جنین در درون رحم،

- سن بارداری و موعد حدودی زایمان،

- وجود هرگونه اختلال در وزن و روند رشد جنین مانند محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR)، ماکروزومی (وزن گیری بیش از حد جنین)، بزرگ تر بودن جنین نسبت به سن حاملگی (LGA) و کوچک تر بودن جنین نسبت به سن حاملگی (SGA) و ...،

- وجود برخی نقائص مادرزادی عمده و بزرگ در بخش های مختلف بدن جنین،

- کم یا زیاد بودن حجم مایع آمنیوتیک،

- محل جفت در رحم و فاصله آن تا سرویکس، درجه بلوغ و پیری آن (بیانگر عملکرد جفت است)،

- سرراهی بودن یا نبودن جفت،

- وجود گره در بند ناف و یا پیچش آن به دور گردن و اندام های جنین،

- تشخیص اختلال در خونرسانی به جنین، بررسی عملکرد جفت، چسبندگی جفت و میزان نفوذ آن در دیواره های رحمی (سونوگرافی کالر داپلر)،

- ارزیابی سلامت جنین در درون رحم به کمک 5 پارامتر حرکات تنفسی، حرکات بدن و اندام ها، باز و بسته کردن و خم شدن و کشش دست ها و پاها، حجم مایع آمنیوتیک و ضربان قلب جنین (سونوگرافی بیوفیزیکال پروفایل).

اگر در سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری ضربان قلب شنیده نشود، یعنی چه؟

جنین در هفته 36 بارداری کاملا بزرگ شده و شما حتی می توانید با یک گوشی ساده پزشکی هم صدای قلب کوچک او را بشنوید. بنابراین شنیده نشدن ضربان قلب جنین در سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری، زنگ خطر جدی است که ما را به مرگ داخل رحمی جنین (IUFD) مشکوک می کند. در چنین شرایطی مراجعه فوری به بیمارستان الزامی است.

اگر در سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری جنین مشکل داشته باشد، باید چه کاری انجام دهیم؟

درست است که دیگر چیزی به تولد فرزندتان باقی نمانده اما هنوز هم اطمینان یافتن از سلامتی او در درون رحم از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و بنابراین اگر احیانا پزشک در سونوگرافی هفته سی و ششم بارداری به وجود مشکلی شک کند، باید تحت نظر او تمام بررسی ها و اقدامات لازم را انجام دهید تا سلامت دلبندتان و صد البته خودتان حفظ شود، حتی اگر تصمیم پزشک انجام دادن زودهنگام زایمان باشد!

مطالعه بیشتر:

هفته سی و ششم بارداری بایدها و نبایدها مادر و جنین

عکس جنین در هفته سی و ششم بارداری تصویر و اندازه جنین

انواع سونوگرافی بارداری چیست وچه زمان سونوگرافی انجام میشود؟

سونوگرافی چه چیزی را نشان میدهد و انواع آن چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟