خربزه در بارداری چه فواید و عوارض و مضراتی دارد؟

همه چیز در مورد خربزه

خربزه میوه ای شناخته شده در سرتاسر جهان است که گونه های مختلفی دارد، اما فرم معمول این میوه تابستانی که همه آن را امتحان کرده ایم، با نام Persian melon شناخته می شود که بومی کشور ایران بوده و اگرچه دانه های آن برای اولین بار در سال 1824 از طریق سفیر انگلیس در ایران به انگلیس راه یافتند و بعدها نیز از آنجا به ایالات متحده آمریکا و سایر کشورها راهی شدند اما در حال حاضر این میوه بیشتر از هر منطقه دیگری، همچنان در ایران کشت و پرورش داده می شود.

از نظر مشخصات ظاهری و ویژگی های گیاهشناسی، بوته خربزه، یک گیاه یک ساله و علفی است که به نسبت مقاوم و سازگار بوده و در هر منطقه و هر آب و هوایی می تواند به رشد خود ادامه دهد. ساقه های خربزه، با کرک های ریز مویی پوشیده شده و بر روی زمین به صورت خزنده به رشد خود ادامه می دهند تا جایی که ممکن است طول آن ها تا حتی 4 متر هم برسد. برگ های این گیاه، که در اندازه های متفاوت دیده می شوند، اغلب سبز رنگ و پوشیده از پرز هستند و گل های آن نیز زرد رنگ بوده و اغلب 5 گلبرگ دارند که به یکدیگر چسبیده و متصل هستند. در نهایت، میوه خربزه ظاهر شده که شباهت زیادی به طالبی دارد، اما تا حدودی بزرگتر و به شکل بیضی است. نمای بیرونی و پوست خربزه، بسته به گونه آن می تواند صاف و یا مشبک باشد و در هنگام رسیدن در اغلب گونه ها به رنگ بژ طلایی در می آید. بخش گوشتی خربزه بسیار آبدار و در عین حال کمی سفت و ترد است و عطر و طعم شیرین و منحصر به فردی دارد و دانه های آن نیز بیضی شکل، باریک و نوک تیز و به رنگ کرم تا زرد ملایم بوده و در بخش مرکزی خربزه قرار دارند. یک خربزه ایرانی کاملاً رسیده اغلب سنگین به نظر می رسد که نشانگر محتوای غنی آب و قند غلیظ آن است.

خربزه ایرانی، منبع بسیار خوبی از مواد مغذی و ارزشمندی همچون بتاکاروتن، اسید فولیک، پتاسیم، روی، کلسیم، فسفر، ویتامین C، ویتامین A، ویتامین D، فیبر و ... است که همین مساله سبب شده تا این میوه، علاوه بر مزه خوشایند، خواص دارویی ارزشمندی نیز داشته باشد.

خربزه در طب سنتی

شاید تا به حال خربزه را به عنوان یک میوه در نظر گرفته باشید که خوشمزه است و به دلیل آبدار بودن، تشنگی و گرمای بدن شما را برطرف می کند. اما بد نیست بدانید که فواید خربزه تنها به این موارد محدود نشده و سال ها است که پزشکان طب سنتی با آگاهی از خواص این میوه تابستانی، از بخش های مختلف آن برای اهداف درمانی استفاده می کنند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- افزایش جریان ادرار (مدر) و در نتیجه کمک به درمان عفونت های ادراری و عفونت مثانه،

- کاهش فشار خون،

- کمک به دفع سنگ در مجاری ادراری، کلیه و مثانه،

- تقویت سیستم ایمنی بدن،

- دارای خواص آنتی اکسیدانی،

- کمک به حفظ سلامت قلب،

- تامین سلامت پوست،

- تسریع روند سوختگی های پوستی (در صورت استفاده موضعی)،

- دارای خواص ضدالتهابی،

- رقیق کردن خون و جلوگیری از تشکیل لخته در درون عروق،

- آبرسانی به بدن و جلوگیری از خشکی آن،

- درمان یبوست،

- روشن کننده پوست،

- افزایش دهنده میل جنسی،

- نشاط آور و کاهش دهنده استرس و اضطراب،

- موثر در درمان زردی (یرقان)،

- شیر افزا (افزایش دهنده شیر مادران)،

- بهبود قدرت باروری در مردان،

- تسکین دهنده تب،

- کمک به درمان سوزش مجرای ادراری،

- ضد انگل،

- بهبود عملکرد کبد،

- کمک به سلامت چشم و افزایش دهنده قدرت بینایی،

- تعریق آور،

- جلوگیری از بیماری های لثه و کمک به درمان آن ها،

- سم زدایی از بدن،

- انرژی بخش و رفع خستگی،

- کمک به رشد بچه ها در سنین کودکی و به ویژه استحکام استخوان های آن ها،

- موثر در درمان کم خونی،

- درمان تیرگی ها و لکه های پوستی (در صورت استفاده موضعی)،

- کاهش خطر سکته های قلبی و مغزی،

- آرامش بخش و افزایش دهنده سطح تمرکز،

- بهبود عملکرد مغز؛

- مفید برای ریه ها، به ویژه در افرادی که از دخانیات استفاده می کنند،

- درمان اختلالات خواب و به ویژه بی خوابی،

- موثر در درمان ریزش مو و کمک به رشد هر چه بیشتر موها،

- درمان گرمازدگی،

- کمک به جوانسازی و شادابی پوست،

- رفع عطش و تشنگی،

- کاهش دردهای مفصلی ناشی از آرتریت روماتوئید، نقرس و ...،

- تسریع روند هضم غذا،

- کاهش سطح کلسترول خون،

- دارای خواص ضدالتهابی،

- و کاهش دردهای قاعدگی (دیسمنوره) و ...

البته این لیست، تنها نمونه ای از خواص ذکر شده برای خربزه در طب سنتی هستند و موارد متعدد دیگری نیز ذکر شده که صحت تمامی آن ها می بایست با انجام تحقیقات علمی به تایید برسد.

اگر باردار هستید و به خاطر این ویژگی های وسوسه انگیز و یا طعم شیرین و ملایم خربزه، برای خوردن آن وسوسه شده اید، قبل از هر چیز باید از بی خطر بودن آن مطمئن شوید!

آیا خوردن خربزه در بارداری بی خطر است؟

اگر در حد متعادل و به اندازه از آن استفاده کنید، بله! مصرف خربزه در بارداری ایمن و بی خطر است. فقط به یاد داشته باشید که خربزه تلخ نباید در طی حاملگی مصرف شود، چون ممکن است زایمان زودرس را تحریک کند.

خواص خوردن خربزه در بارداری چیست؟

مهم ترین خواص و فوایدی که یک مادر باردار با خوردن خربزه در دوران بارداری می تواند از آن ها بهره مند شود، عبارت هستند از:

- به دلیل غنی بودن از فولیک اسید می تواند از بروز نقائص لوله عصبی و ناهنجاری های سیستم عصبی در جنین جلوگیری کند.

- گرگرفتگی مادران، که یکی از عوارض رایج در دوران بارداری است را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.

- به دلیل وجود آهن و فولیک اسید، نقش مهمی در جلوگیری از کم خونی مادران باردار داشته و به درمان آن نیز کمک می کند.

- در طی بارداری سیستم ایمنی ضعیف شده و بنابراین مادران به راحتی بیمار می‌شوند اما خربزه با بالا بردن سطح ایمنی بدن، می تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.

- مصرف خربزه در بارداری در کاهش حالت تهوع و استفراغ که از رایج ترین و آزاردهنده ترین مشکلات دوران بارداری است، موثر خواهد بود.

- خربزه با آبرسانی به بدن و جلوگیری از کم آبی یا دهیدراتاسیون، مانع از بالا رفتن دمای بدن مادران و در نتیجه به خطر افتادن سلامتی جنین خواهد شد.

- عفونت ادراری از مشکلات شایعی است که بیشتر مادران در طی بارداری خود حداقل برای یک بار هم که شده آن را تجربه می کنند. از آنجا که عفونت ادراری علاوه بر ایجاد مشکلاتی همچون سوزش و درد در هنگام دفع ادرار، درد در کمر و پهلوها و تخلیه ناکامل مثانه می تواند خطر زایمان زودرس و یا نارسایی کلیه های مادر باردار و ... را افزایش دهد، بنابراین درمان به موقع آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در چنین مواردی، در کنار دریافت داروهای کم خطر، می توانید با خوردن خربزه دوره درمان را کوتاه کنید.

- با خوردن خربزه در بارداری می توانید با یبوست دوران بارداری مقابله کنید و احتمال بروز مشکلاتی همچون بواسیر یا همان هموروئید را به حداقل برسانید.

- از آنجا که خربزه دارای مواد ارزشمندی همچون کلسیم و ویتامین D است، در رشد استخوان ها و استحکام ساختار اسکلتی جنین نقش به سزایی دارد و به علاوه احتمال پوکی استخوان در مادران باردار را نیز تا حد زیادی کاهش می دهد.

- دوران بارداری، یکی از زمان هایی است که احتمال تشکیل لخته در عروق خونی (ترومبوز وریدی) در طی آن به شدت افزایش می یابد و خربزه به عنوان یک رقیق کننده طبیعی خون می تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.

- و از آنجا که خربزه فیبر بالایی داشته و روند هضم غذا را سرعت می بخشد، با مصرف آن مشکلات گوارشی و سوءهاضمه از جمله سوزش سردل و ریفلاکس یعنی برگشت اسید معده به حداقل می رسند.

عوارض و مضرات خوردن خربزه در بارداری

خربزه در بارداری، تقریبا یک میوه ایمن و خالی از عارضه است، اما اگر در مصرف آن زیاده روی کنید، ممکن است با چنین مشکلاتی مواجه شوید:

- اسهال

- نفخ

- افزایش سطح قند خون و از کنترل خارج شدن بیماری دیابت

- افزایش وزن

- حساسیت به خربزه در بارداری در مواردی باعث ایجاد واکنش های آلرژیک و حساسیتمی شود.

علاوه بر این موارد، اگر خربزه به خوبی شسته نشود، ممکن است باعث آلودگی به باکتری هایی همچون لیستریا و توکسوپلاسموز به بدن شود که خطر سقط جنین و یا زایمان زودرس و همچنین ناهنجاری های مادرزادی جنین را افزایش می دهند. به علاوه با اینکه خربزه به دلیل داشتن فسفر می تواند به انقباض عضلات دیواره رحم و در نتیجه زایمان راحت کمک کند، اما این احتمال وجود دارد که زیاده روی در مصرف خربزه در بارداری از سوی دیگر، خطر زایمان زودرس را کمی بالا ببرد. بنابراین در خوردن آن حد اعتدال را رعایت کرده و از همه مهم تر بعد از شستن خربزه، به خوبی دست های خود را شسته و ضدعفونی کنید.

مظالعه بیشتر:

فواید و عوارض خوردن ملون در بارداری و زیبایی جنین

در بارداری چه میوه ای بخوریم و میوه های مفید کدامند؟

آیا هندوانه در بارداری می تواند تهوع بارداری را درمان کند؟

طالبی در بارداری ،فواید و مضرات خوردن طالبی در بارداری چیست؟