چه کارهایی در بارداری خطرناک است و نباید آنها را انجام دهید؟
بارداری یکی از هیجان انگیزترین و در عین حال نگران کننده ترین دوران زندگی یک زن به حساب می آید، زیرا او در این برهه حساس نه تنها باید مراقب خودش باشد، بلکه مسئولیت سلامت فرزند کوچکی که در درون رحم او در حال رشد و تکامل هست، را نیز بر عهده دارد. به همین دلیل هم، مادران باردار می بایست از انجام دادن برخی کارها که ممکن است سلامتی جنین را تهدید کنند، به صورت جدی اجتناب نمایند. برای اینکه بهتر بدانید چه کارهایی در بارداری خطرناک است، ادامه این مطلب را بخواهید.
کارهایی که نباید در بارداری انجام دهید، چه کارهایی در بارداری خطرناک است؟
با مثبت شدن نتیجه آزمایش خون، شما وارد دوران حساس بارداری شده اید و دیگر نمی توانید مانند گذشته، با خیال راحت هر کاری را انجام دهید. در واقع بارداری با باید و نبایدهای بسیار زیادی همراه است، که برخی از آن ها کاملا درست بوده و مطابق با حقیقت هستند و برخی دیگر، تنها شایعاتی بی اساس هستند که بیهوده باعث نگرانی شما خواهند شد و بنابراین نباید به آن ها هیچ توجهی کنید. ما در ادامه، به این مساله اشاره کرده ایم که چه کارهایی در بارداری خطرناک است و باید از آن ها اجتناب کنید و یا اینکه میزان مواجهه خود را با آن ها کاهش دهید تا خطری سلامت بارداری و جنین را تهدید نکند. این موارد عبارت هستند از:
1. خوردن برخی مواد غذایی خاص:
چه بخواهید، چه نخواهید، در دوران بارداری باید از مصرف برخی غذاها اجتناب کنید و مصرف برخی از خوراکی ها را نیز به حداقل برسانید. زیرا این مواد غذایی خطرناک بوده و ممکن است باعث بیمار و بد حال شدن شما شوند، به سلامت بارداری لطمه بزنند و یا اینکه به جنین در حال رشدتان، آسیب برسانند. از جمله این مواد غذایی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- گوشت خام، صدف و غذاهای دریایی نپخته در بارداری خطرناک است: این موارد می توانند به انگل توکسوپلاسموز یا باکتری سالمونلا آلوده باشند و خطر بروز مشکلاتی مانند سقط جنین، عفونت گوارشی در مادر باردار و ... را افزایش دهند.
- ماهی های با میزان بالای جیوه: با اینکه مصرف دو وعده ماهی در بارداری، بسیار مفید است و به افزایش هوش جنین کمک می کند اما ماهی هایی دارای مقدار زیاد جیوه همچون کوسه، شاه ماهی خال مخالی، شمشیر ماهی، کفشک ماهی، ماهی سفید بزرگ، ماهی مارلین و همچنین ماهی های بسیار بزرگ، نباید در بارداری مصرف شوند. زیرا جیوه می تواند بر روی رشد و تکامل مغز و اعصاب جنین تاثیر منفی گذاشته و احتمال وقوع اختلالات شناختی، حرکتی، گفتاری و حتی بینایی را در آینده افزایش می دهد.
- تخم مرغ خام در بارداری خطرناک است: تخم مرغ عسلی، خام و همچنین تمام مواد غذایی که با تخم مرغ خام تهیه می شوند، مانند سس سالاد سزار، برخی سس های مایونز و ...، احتمالی آلودگی به سالمونلا را افزایش می دهند.
- لبنیات غیرپاستوریزه: این محصولات ممکن است حاوی لیستریا باشند. عفونت لیستریا در طی بارداری عوارض جبران ناپذیری همچون سقط و یا مرده زایی را به دنبال دارد.
- برخی دمنوش های گیاهی در باداری خطرناک است: گیاهان دارویی فواید زیادی به همراه دارند، اما برخی از آن ها می توانند خطر سقط جنین، زایمان زودرس و حتی برخی ناهنجاری های جنینی را افزایش دهند و از آنجا که اطلاعات در مورد اثرات این گیاهان محدود است، باید از مصرفشان اجتناب کرد.
- پنیرهای نرم و غیرپاستوریزه: برخی از پنیرهای نرم وارداتی می توانند لیستریا داشته باشند، بنابراین از خوردن این دسته از محصولات اجتناب کنید.
- آب هویج: به دلیل مقادیر بالای ویتامین A، بهتر است مصرف آن در بارداری و به ویژه در سه ماهه اول محدود شود.
- امعاء و احشاء حیوانات: جگر، دل، مغز و ... از جمله مواردی هستند که در طی بارداری و به ویژه در سه ماهه ابتدایی باید از مصرف آن ها صرف نظر کنید.
- جوانه گیاهان: اگر جوانه گیاهان در محیط آلوده تهیه شده باشند، می توانند زمینه ساز عفونت لیستریایی شوند.
2. مصرف الکل:
الکل می تواند با عبور از جفت، به جنین درون رحم برسد و با آسیب رساندن به جنین، احتمال وقوع برخی مشکلات را افزایش دهد، از جمله:
- ناتوانی های ذهنی،
- مشکلات رفتاری،
- تشنج،
- رشد ضعیف و تاخیر در تکامل،
- کاهش هماهنگی و ایجاد اختلال در فرآیند یادگیری مهارت های حرکتی،
- زایمان زودرس،
- سقط جنین،
- مرده زایی،
از آنجا که مشخص نیست، چه میزان از الکل در بارداری ایمن و بی خطر است، بنابراین پزشکان توصیه می کنند که زنان باردار به طور کامل از مصرف الکل خودداری کنند.
3. مصرف خوراکی های حاوی کافئین:
همانند الکل، کافئین می تواند از جفت عبور کرده و روی جنین تأثیر بگذارد. بنابراین بهتر است مصرف کافئین را به 300 میلی گرم (میلی گرم) در روز محدود کنید. زیرا مقادیر بیشتر از این، می تواند برای جنین مضر باشد و ممکن است خطر از دست رفتن بارداری و وزن کم هنگام تولد را افزایش دهد.
4. رنگ کردن موها:
برخی از مطالعات نشان داده اند که دوزهای بسیار زیاد مواد شیمیایی موجود در برخی انواع رنگ مو ممکن است باعث آسیب به جنین شوند. بنابراین بهتر است در طی بارداری و به ویژه در سه ماهه ابتدایی آن از رنگ کردن موهای خود خودداری کنید و یا در صورت تمایل و اشتیاق به انجام این کار، آن را به سه ماهه دوم و سوم موکول کنید.
5. استفاده از وان آب گرم، جکوزی، سونا و ....:
شاید فکر کنید که استراحت در آب داغ می تواند به کاهش کمردرد و رفع گرفتگی های عضلانی در دوران بارداری کمک کند، اما کارشناسان بر این باور هستند که افزایش غیرطبیعی دمای بدن می تواند از یک سو منجر به کم آبی بدن مادر، گرمازدگی و ضعف و بیهوش شدن او شده و از سوی دیگر احتمال وقوع ناهنجاری های مادرزادی در جنین را افزایش دهد. بنابراین در طی بارداری باید از انجام دادن کارهایی که باعث بالا رفتن بیش از حد دمای بدن می شوند، مانند سونا و یا حتی آفتاب گرفتن و ... دوری کنید.
6. رنگ آمیزی:
استنشاق بوی رنگ در طی دوران بارداری، ممکن است باعث بروز آلرژی و سردرد مادران باردار شده و سلامت جنین را نیز در معرض خطر قرار دهد. بنابراین بهتر است در طی بارداری منزل خود را رنگ نکنید و یا اگر انجام دادن چنین کاری ضرورت داشت، آن را به سه ماهه دوم و سوم بارداری موکول کرده و از همه چیز مهم تر تا زمان خشک شدن رنگ و از بین رفتن بوی آن به طور کامل، از محیط دور بمانید.
7. مصرف داروهای خاص:
برخی از داروها می توانند برای جنین در حال رشد شما مضر باشند. پس قبل از مصرف هر گونه داروی بدون نسخه یا مکمل و حتی داروهای گیاهی، با پزشک خود صحبت کنید.
8. مواجهه با اشعه ایکس:
در صورت امکان، از انجام عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری خودداری کنید و اگر لازم بود تا چنین کاری را انجام دهید، بهتر است در صورت امکان آن را به سه ماهه دوم و سوم بارداری موکول کرده و حتما پزشک و فرد انجام دهنده را در جریان بارداری خود قرار دهید. این مساله حتی در مورد عکس برداری از دندان ها با اشعه ایکس نیز صدق می کند.
9. انجام دادن ورزش های خاص:
انجام دادن برخی ورزش ها در طی دوران بارداری، نه تنها منفعتی برای شما ندارد، بلکه می تواند سلامت بارداری را به شکل جدی در معرض خطر قرار دهد. از جمله این ورزش ها می توان به این موارد اشاره کرد:
- فوتبال،
- بوکس،
- کاراته، تکواندو، جودو و ...،
- اسکی روی چمن یا یخ،
- صخره نوردی،
- اسکیت،
- وزنه برداری،
- اسب سواری،
- غواصی و ....
10. تمیز کردن جای حیوانات خانگی:
قابل درک است که عاشق رسیدگی به حیوانات خانگی خود باشید، اما بهتر است در دوران بارداری مراقبت از آن ها و تمیز کردن جای خواب آن ها را به فرد دیگری بسپارید. این مساله به ویژه در مورد جای خواب گربه ها صدق می کند، زیرا مدفوع گربه می تواند حامل انگل توکسوپلاسموز باشد. در صورت آلوده شدن مادر به توکسوپلاسموز و انتقال بیماری به جنین، احتمال وقوع چنین مشکلاتی وجود دارد:
- ناهنجاری های مادرزادی از جمله اختلالات چشمی و کوری،
- سقط جنین،
- زایمان زودرس،
- مرگ جنین در داخل رحم و ...
11. بلند کردن اجسام سنگین:
بلند کردن اجسام سنگین در بارداری نه تنها می تواند به عضلات و مهره های کمر آسیب بزند، بلکه با خطر سقط جنین و زایمان زودرس نیز همراه است. پس برای انجام دادن چنین کارهایی از همسر خود کمک بگیرید.
12. استعمال سیگار و دخانیات:
سیگار کشیدن و استفاده از قلیان و سایر دخانیات در دوران بارداری، می تواند هم برای مادر و هم برای جنین درون رحم او، مضر باشد. به طور قطع با ارتباط میان مصرف سیگار و مشکلات قلبی، ریوی، سرطان و ... آشنا هستید، اما استعمال دخانیات در بارداری می تواند مشکلات جدی تری را نیز به دنبال داشته باشد، از جمله:
- زایمان زودرس،
- سقط جنین،
- ناهنجاری های مادرزادی، مانند شکاف لب یا شکاف کام،
- وزن کم هنگام تولد و ...
البته به یاد داشته باشید که حتی مواجهه با دود سیگار.
13. استفاده از مواد مخدر:
مواد مخدر، از هر نوعی چه صنعتی و چه سنتی، نباید در دوران بارداری مصرف شوند. مصرف مواد مخدر می تواند خطر مرده زایی، از دست رفتن حاملگی، سقط جنین، وزن کم هنگام تولد و ناهنجاری های مادرزادی را افزایش دهد.
14. سم پاشی:
اسپری های حشره کش و سم های موجودات موذی، از دیگری موارد خطرناک در بارداری هستند. پس در هنگام سم پاشی در منزل حضور نداشته باشید.
به یاد داشته باشید که این لیست تنها نمونه ای از رایج ترین موارد خطرناک و نبایدهای دوران بارداری است و برای اینکه بدانید چه کارهایی در بارداری خطرناک است، باید حتما با پزشک خود مشورت کنید و از او در مورد تمام موارد احتیاطی و ممنوعه بپرسید.
مطالعه بیشتر:
کارهای ممنوعه منزل در دوران بارداری
آیا کار منزل در دوران بارداری مجاز است؟
10 اشتباه بزرگ که در دوران بارداری باید از آن پرهیز کنید
آیا خانه تکانی در بارداری و انجام کارهای سنگین بی خطر است؟
