خارخاسک در بارداری و فواید و عوارض آن بر روی جنین چیست؟

خارخاسک چیست؟

خارخاسک (Puncture vine)، که با نام علمی"" Tribulus terrestris "" شناخته می شود، گیاه دارویی بومی مناطق گرم و معتدل و گرمسیری است که امروزه به طور گسترده در سراسر جهان پخش شده و کشت و پرورش داده می شود.

از نظر مشخصات ظاهری و ویژگی های گیاه شناسی، خارخاسک گیاهی علفی، یک ساله، با سرعت رشد سریع و ریشه بلند، معطر، شیرین، باریک و منشعب است که عضوی از خانواده اسپندیان (Zygophyllaceae) به حساب می آید. این گیاه رونده بوده و ساقه های منشعب و قرمز مایل به سبز آن می توانند تا 2 متر هم رشد کرده و طویل شوند. برگ های خارخاسک، با طولی در حدود 3 تا 7 سانتی متر، در جهت مخالف یکدیگر بر روی ساقه ها روییده و به چندین برگچه کوچکتر تقسیم می شوند. گل های این گیاه، به صورت تکی پدیدار شده و هر کدام از آن ها دارای پنج گلبرگ به رنگ زرد لیمویی درخشان هستند که در مرکزشان 5 تا 10 پرچم دیده می شود. میوه خارخاسک که بیشترین استفاده را دارد، از 5 بخش مثلثی شکل خاردار تشکیل شده که اگرچه در ابتدا نرم هستند، اما با گذشت زمان بسیار سفت و سخت شده و از هم جدا می شوند. درون هر کدام از این بخش ها نیز بذرهای زرد رنگ گیاه قرار داشته که طولی در حدود 2 تا 5 میلی متر داشته و بیضوی شکل و نوک تیز هستند.

خارخاسک چه ویتامین هایی دارد؟

انواع آنتی اکسیدان ها، ساپونین ها، استروئیدها، فلاونوئیدها، آلکالوئیدها، پلی فنل‌ها و همچنین برخی ویتامین ها و مواد معدنی از جمله مواد ارزشمند موجود در ترکیبات شیمیایی خارخاسک بوده که سبب می شوند تا این گیاه، خواص درمانی بی شماری برای سلامتی به همراه داشته باشد و در زمره گیاهان دارویی قرار گیرد.

خواص خارخاسک در طب سنتی

برای قرن هاست که از گیاه خارخاسک در طب سنتی، چینی هندی و همچنین کشور ما ایران برای رسیدن به اهداف مختلف درمانی و حل بسیاری از مشکلات بیماری ها استفاده می شود که اگرچه هنوز همه این موارد به تایید نرسیده اند اما تحقیقات زیادی در رابطه با آن ها در حال انجام است. از جمله خواص خارخاسک در طب سنتی، که امروز مورد توجه قرار گرفته است، می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- دارای خواص آنتی اکسیدانی،

- دارای اثرات ضد التهابی،

- دارای خواص ضد میکروبی،

- تقویت سیستم ایمنی بدن،

- پاکسازی و سم زدایی بدن،

- درمان سردرد،

- کاهش روند بیماری آلزایمر،

- انرژی بخش،

- نشاط آور و بهبود روحیه،

- جلوگیری از انواع سرطان ها به ویژه سرطان کبد، پروستات، تومورهای بینی و ...،

- کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به پر فشاری خون،

- جلوگیری از سکته قلبی،

- کاهش آنژین (درد قفسه سینه)،

- افزایش حجم و خروجی ادرار (ادرارآور یا مدر) و در نتیجه کمک به درمان عفونت های ادراری،

- درمان بزرگ شدن پروستات،

- تسکین درد و سوزش در هنگام دفع ادرار،

- کاهش سطح کلسترول خون،

- کمک به درمان اختلالات کبدی،

- برطرف کردن مشکلات و علائم ناشی از سوءهاضمه،

- درمان مشکل نفخ و تجمع گاز،

- درمان کم خونی (آنمی)،

- کاهش سطح قند خون و کمک به درمان و مدیریت دریابت نوع 2،

- افزایش میل جنسی،

- تسکین سرفه،

- درمان کمردرد،

- تصفیه خون،

- کمک به درمان مسمومیت های سیستم گوارش،

- رفع برفک دهانی،

- تسکین التهاب لثه ها،

- تقویت بدن و عضلات ورزشکاران،

- کمک به درمان مشکلات ناشی از پسوریازیس (یک اختلال پوستی مزمن که با خارش، قرمزی و پوسته پوسته شدن سطح پوست همراه بوده و از دسته بیماری های خود ایمنی است)،

- درمان خارش های پوستی،

- افزایش سطح هورمون های خاص در بدن از جمله تستوسترون در مردان و استروژن در زنان،

- درمان مشکل اختلال نعوظ (ED) در مردان،

- درمان مشکل خروج غیرارادی مایع منی بدون نعوظ و ارگاسم (اسپرماتوره)،

- رفع ناتوانی جنسی در مردان،

- تقویت قوای جنسی در مردان،

- بهبود تعداد اسپرم، حرکت اسپرم و حجم انزال در مردان،

- درمان ناباروری در مردان،

- افزایش تعداد سلول های جنسی در هر دو جنس،

- درمان اختلال عملکرد جنسی در زنان و کمک برای تجربه ارگاسم بهتر،

- کاهش علائم ناشی از یائسگی در زنان از جمله گرگرفتگی،

- کاهش دیسپارونی (درد در هنگام دخول در زنان)،

- کاهش علائم ناشی از سندروم پیش از قاعدگی در زنان (PMS)،

- افزایش قدرت باروری در زنان،

- مدیریت مشکل سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCO)،

- تحریک تخمک گذاری در زنان،

- تقویت انقباض عضلات رحمی و تسهیل روند زایمان،

- سقط جنین،

- تحریک جریان شیر در مادران شیرده و ...،

شاید برایتان جالب باشد که بدانید بسیاری از این خواص در تحقیقات علمی به اثبات رسیده اند و حتی بسیاری از فرآورده‌های دارویی با در نظر گرفتن این فواید ساخته شده و در حال حاضر در بازار به فروش می رسند اما هنوز هم در برخی موارد فقدان قابل توجهی از داده های تحقیقاتی وجود دارد که لزوم انجام پژوهش های بیشتر را مطرح می کند.

خواص خارخاسک در بارداری

در رابطه با خواص خارخاسک در بارداری، به جز مواردی که در بالا به آن ها اشاره شد مورد خاص دیگری یافت نشده است و البته که به دلیل زیر سوال بودن ایمنی خارخاسک برای مادران باردار، تحقیقات انجام شده در این زمینه نیز بسیار اندک هستند.

آیا مصرف خارخاسک در بارداری بی خطر است؟

شاید به دلیل خواص بی نظیر خارخاسک، برای مصرف آن وسوسه شده باشید، اما متاسفانه باید بگوییم که استفاده از فرآورده های خارخاسک در بارداری از چای و دمنوش گرفته تا عرقیجات تهیه شده از آن، توصیه نمی شود و ممنوع است. زیرا، خارخاسک تحریک کننده انقباضات رحمی بوده و می تواند بارداری را خاتمه دهد.

عوارض خارخاسک در بارداری

از آنجا که مطالعات اندکی در مورد اثرات خارخاسک بر روی انسان ها انجام شده است، اطلاعات کمی در مورد ایمنی استفاده طولانی مدت از این گیاه وجود دارد. با این حال، بر اساس داده های موجود به نظر می رسد که استفاده از خارخاسک ممکن است با برخی عوارض جانبی همراه باشد، مانند:

- بی قراری،

- افزایش ضربان قلب،

- اختلال در خواب،

- سردرد،

- ناراحتی معده،

- اسهال یا یبوست،

- حالت تهوع،

- استفراغ،

- قاعدگی نامنظم و شدید،

- ایجاد اختلالات کلیوی،

- افزایش وزن و حجم پروستات،

- ریزش مو با الگوی مردانه،

- افزایش سطح هورمون پرولاکتین و عوارض ناشی از آن،

- تشدید تومورهای وابسته به هورمون،

- تشدید مشکل هیپرتروفی (بزرگی) خوش خیم پروستات یا سرطان پروستات،

- افت شدید سطح قند خون،

- تداخل با داروهای ضد دیابت، مسدود کننده های بتا، مسدود کننده های کانال کلسیم، داروهای ادرار آور و ...،

- نعوظ طولانی و دردناک آلت تناسلی در مردان،

- ایجاد اختلال در کنترل قند خون در حین و بعد از عمل جراحی و ...،

با در نظر گرفتن این عوارض که احتمال ایجاد آن ها برای تمامی مصرف کنندگان وجود دارد و همچنین با توجه به کمبود تحقیقات برای مشخص کردن دوز بی خطر، بهتر است در مصرف خارخاسک جانب احتیاط را رعایت کرده و اگر باردار هستید، دور مصرف آن را خط بکشید. زیرا شواهد مبنی بر آن است که خوردن خارخاسک در بارداری می تواند خطر سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش داده و حتی این احتمال وجود دارد که به رشد و سلامتی جنین نیز آسیب برساند.

مطالعه بیشتر:

بارهنگ در بارداری و خواص بارهنگ در طب سنتی چیست؟

گل ساعتی در بارداری و آیا استفاده از گل ساعتی مجاز است؟

زیره در بارداری،زیره سیاه و زیره سبز در حاملگی آیا ایمن است؟

اسپند در بارداری، فواید و عوارض خوردن اسپند در بارداری چیست؟