درد شکم و بی اشتهایی به چه علت است و چگونه درمان می شود؟
درد شکم می تواند تیز، مبهم یا سوزان باشد. همچنین می تواند علائم اضافی بسیاری از جمله از دست دادن اشتها را نیز ایجاد کند. درد شدید شکمی گاهی اوقات باعث می شود که شما بیش از حد احساس بیماری کنید و نتوانید غذا بخورید. برعکس از دست دادن اشتها و نخوردن غذا می تواند منجر به درد شکم شود. از دست دادن اشتها زمانی اتفاق میافتد که میل به خوردن را در زمان های معمولی و روتین غذا یا در زمان میان وعده از دست بدهید. انواع عادات و شرایط سبک زندگی می توانند باعث درد شکم و بی اشتهایی شوند.
علت درد شکم و بی اشتهایی چیست؟
شکم شما اندام های بسیاری از جمله معده، روده، کلیه ها، کبد، پانکراس، طحال، کیسه صفرا و آپاندیس را در خود جای داده است. درد شکم ممکن است مربوط به مشکلات یک یا چند مورد از این اندام ها باشد. گاهی اوقات نیز دردهای شکمی و بی اشتهایی به جای دلایل جسمی، دلایل روحی دارند. به عنوان مثال، احساساتی همچون استرس، اضطراب، اندوه یا افسردگی به طور بالقوه می توانند این علائم را ایجاد کنند.
علل گوارشی درد شکم و بی اشتهایی
- گاستروانتریت ویروسی که به عنوان آنفولانزای معده نیز شناخته می شود،
- رفلاکس اسید، یا بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)،
- بیماری کرون، وضعیتی که باعث التهاب روده می شود،
- گاستریت، یا تحریک پوشش معده شما،
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)،
- کولیت اولسراتیو (UC)،
- زخم معده،
- بیماری سلیاک، یا حساسیت به گلوتن غیر سلیاک،
- انسداد صفراوی (انسداد مجرای صفراوی)،
- سنگ کیسه صفرا،
- گاستروانتریت باکتریایی،
- عفونت ای کولای (E. coli)،
- پریتونیت،
- تب زرد،
- تیفوس،
- بیماری سل،
- سارکوئیدوز،
- بروسلوز،
- لیشمانیوز،
- هپاتیت،
- عفونت ناشی از ویروس نیل غربی (تب نیل غربی)،
- بوتولیسم،
- عفونت کلامیدیا،
- پانکراتیت مزمن،
- اورتریت،
- آبله مرغان،
- مونونوکلئوز عفونی،
- عفونت کرم قلابدار،
- ژیاردیازیس،
- آپاندیسیت،
- پانکراتیت حاد،
علل دارویی درد شکم و بی اشتهایی
مصرف برخی داروها یا انجام برخی درمان ها نیز می تواند منجر به درد شکم و بی اشتهایی شود. اگر مشکوک هستید که دارو یا درمانی که استفاده می کنید، معده شما را تحریک می کند یا بر اشتهای شما تأثیر می گذارد، حتما در این مورد با پزشک خود صحبت کنید. نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث درد معده و کاهش اشتها شوند، عبارتند از:
- داروهای شیمی درمانی،
- آنتی بیوتیک ها،
- کدئین،
- مورفین،
سوء استفاده از مواد مخدر تفریحی یا غیرقانونی مانند الکل، آمفتامین، کوکائین یا هروئین نیز می تواند این علائم را ایجاد کند.
علل دیگر درد شکم و بی اشتهایی
در اینجا لیستی از دیگر دلایل درد شکم و بی اشتهایی آورده شده است:
- مسمومیت غذایی،
- بیماری مزمن کلیوی یا نارسایی کلیه،
- بیماری مزمن کبدی یا نارسایی کبدی،
- کم کاری تیروئید یا تیروئید کم کار،
- بارداری، به خصوص در سه ماهه اول بارداری،
- مصرف بیش از حد استامینوفن،
- کتواسیدوز دیابتی،
- کتواسیدوز الکلی،
- هیپرپاراتیروئیدیسم،
- تومور ویلمز،
- دایسکشن آئورت،
- بیماری کبد الکلی،
- سوختگی های شیمیایی،
- سیروز،
- تالاسمی
- بیماری التهابی لگن (PID)،
- سرطان خون،
- پیچ خوردگی بیضه ها،
- حساسیت به دارو،
- بحران آدیسونی (بحران حاد آدرنال یا نارسایی حاد غده فوق کلیه)،
- سرطان پانکراس،
- غده هیپوفیز کم کار (هیپوپیتاریسم)،
- بیماری آدیسون،
- سرطان معده (آدنوکارسینوم معده)،
- اعتیاد به الکل،
- حاملگی خارج رحمی،
- سرطان تخمدان،
- سندرم پیش از قاعدگی (PMS)،
چه زمانی باید به دنبال کمک پزشکی باشم؟
در صورت تجربه هر یک از علائم زیر، همراه با درد شکم و کاهش اشتها، فوراً به بیمارستان مراجعه کنید:
- غش کردن،
- مدفوع خونی،
- استفراغ خونی،
- استفراغ کنترل نشده،
- زرد شدن پوست یا چشمان شما،
- افکار صدمه زدن به خود،
- افکار خودکشی و خسته شدن از زندگی،
در صورت مشاهده علائم زیر، همراه با درد شکم و کاهش اشتها، از پزشک خود وقت ملاقات بگیرید:
- تورم شکم،
- مدفوع شل که بیش از دو روز باقی مانده است،
- کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل،
اگر باردار هستید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، حتما این مساله را به پزشک خود اطلاع دهید.
همچنین اگر درد شکمی و کاهش اشتها را تجربه کردید که در عرض دو روز برطرف نشد، حتی اگر با علائم دیگر همراه نباشد، باید به پزشک خود مراجعه کنید. این درد و کاهش اشتها ممکن است نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشند که نیاز به درمان دارد. این اطلاعات یک خلاصه است. اگر نگران هستید که ممکن است شرایط شما طبیعی نباشد، حتما به دنبال کمک های پزشکی بروید.
درد شکم و بی اشتهایی چگونه درمان می شود؟
برای درمان درد شکم و از دست دادن اشتها، پزشک سعی می کند در ابتدا علت اصلی را شناسایی و برطرف کند. پزشکان در چنین شرایطی احتمالاً با پرسیدن علائم و سابقه پزشکی شما شروع می کنند. آن ها می خواهند در مورد کیفیت درد شما بیشتر بدانند. آن ها همچنین درباره زمان شروع درد، اینکه چه چیزی درد را بدتر یا بهتر می کند و همچنین اینکه آیا علائم دیگری دارید یا خیر نیز سوالاتی را از شما می پرسند.
همچنین ممکن است بپرسند که آیا داروی جدیدی مصرف کرده اید، غذای فاسد مصرف کرده اید، در اطراف افرادی با علائم مشابه بوده اید یا اینکه آیا به کشور دیگری سفر کرده اید. در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش خون، ادرار، مدفوع یا تصویربرداری را برای بررسی علل احتمالی درخواست کند. برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک به تشخیص او بستگی دارد. همیشه از پزشک خود اطلاعات بیشتری در مورد تشخیص او، گزینه های درمانی و چشم انداز بیماری خود بخواهید. اگر مشکوک هستید که دارویی باعث علائم شما می شود، تا زمانی که در این مورد پزشک خود در صحبت نکرده اید، مصرف آن را قطع نکنید.
چگونه می توانم درد شکم و بی اشتهایی را در خانه کاهش دهم؟
علاوه بر پیروی از برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک، برخی از استراتژی های مراقبت در منزل ممکن است به کاهش مشکلات شما کمک کند.به عنوان مثال، هیدراته ماندن بسیار مهم است. مصرف مایعات به حد کافی می تواند به کاهش عوارض احتمالی ناشی از درد شکم و کاهش اشتها کمک کند. خوردن وعده های غذایی کوچک و ولی در تعداد بیشتر ممکن است کمتر باعث ناراحتی معده شما شود. همچنین مواد غذایی محرک و پر ادویه را نخورید و مواد با طعم ملایم را مصرف کنید.
چند نمونه از این مواد عبارتند از:
- میوه های پخته شده بدون دانه، مانند پوره سیب،
- بلغور جو دوسر ساده،
- نان تست ساده،
- برنج ساده،
- کراکر،
- سوپ سبک،
- سوپ سبک با آب و عصاره گوشت،
- تخم مرغ،
زمانی که درد شکم دارید از مصرف غذاهای تند، پر فیبر و خام خودداری کنید.
اگر علائم شما ناشی از یک عفونت ویروسی مانند آنفولانزای معده باشد، حتما مایعات فراوان بنوشید و استراحت زیادی داشته باشید.
چگونه می توانم از درد شکم و کاهش اشتها جلوگیری کنم؟
شما می توانید اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به درد شکم و کاهش اشتها انجام دهید. در طی این اقدامات لازم است که از انجام برخی کارها و عادات اجتناب کنید و برخی اعمال خاص دیگر را در برنامه روزانه خود قرار دهید. به عنوان مثال:
- برای کمک به جلوگیری از مسمومیت غذایی از خوردن غذاهای نیم پز یا خام خودداری کنید.
- برای کاهش خطر ابتلا به عفونت های ویروسی، مانند آنفولانزا، دست های خود را به طور مرتب بشویید.
- از نوشیدن مقادیر زیاد الکل یا استفاده از مواد مخدر خیابانی مانند آمفتامین، کوکائین و هروئین خودداری کنید.
- با تمرین راهبردهای کاهش استرس، مانند ورزش منظم، یادداشت روزانه، یا مدیتیشن، سلامت روان خود را بهبود بخشید.
اگر داروهایی مصرف می کنید که باعث ناراحتی معده، درد شکم و بی اشتهایی شما می شوند، از پزشک یا داروساز بپرسید که برای کاهش علائم خود چه کاری می توانید انجام دهید. ممکن است مصرف دارو همراه با غذا کمک کند.
مطالعه بیشتر:
معده درد یا اسپاسم معده در بارداری
بی اشتهایی در ماه آخر بارداری به چه علت است؟
درمان بی اشتهایی در بارداری در سه ماهه اول چگونه است؟
علت دردهای شکمی در بارداری چیست و چگونه قابل پیشگیری است؟